7ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ρέικι

Τριήμερο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ:

από τη Μεταφυσική και τον Εσωτερισμό έως τη Φιλοσοφία και τις Ολιστικές Εναλλακτικές Θεραπείες

 

                                                                                                                                Διοργάνωση

                                                                                                         Περιοδικά  Reiki time & ΕΛ ΓΑΙΑ

        21-22-23 Δεκεμβρίου

                                                                                                                 Πολυχώρος The Hub Events

 

Θεματικές Ενότητες

• 21/12/2012: Το Ορόσημο της Μεγάλης Θετικής Αλλαγής
• 22/12/2012: Ελληνικός Οικουμενικός Πολιτισμός Αγάπης & Ενότητας
• 23/12/2012: Εναλλακτικές Θεραπείες, Ρέικι & Αφύπνιση της Ανώτερης Συνείδησης

 

 

Ενοχή και Δυσαρέσκεια

 

 

 

 

 

 

του Δημήτρη Χωματά

Το συναίσθημα της ενοχής και της Δυσαρέσκειας είναι καταστάσεις του μυαλού.

Καταστάσεις που καταστρέφουν το αίσθημα της αγάπης και προκαλούν οδύνη.

Φαινομενικά τα συναισθήματα αυτά προκαλούνται απο κάτι που έχει συμβεί αλλα δεν είναι έτσι.

Προκαλούνται απο το πώς εμείς σχετιζόμαστε με οτι συνέβη.

Ευτυχώς, απο την στιγμή που εμείς τα δημιουργούμε,  μπορούμε επείσης να τα απελευθερώσουμε.

 

Ενοχή

Οταν νιώθουμε ενοχή  ενισχύουμε την πεποίθηση οτι δεν αξίζουμε.

Χάνουμε την εμπιστοσύνη και τον αυτοσεβασμό μας.

Αισθανομαστε ανίκανοι να προχωρήσουμε και κρατάμε τον εαυτό μας πίσω.

Το κλειδί για την απελευθέρωση της ενοχής είναι να αναγνωρίσουμε οτι όλοι μας περνάμε την ζωή μας προσπαθώντας για το καλύτερο που μπορούμε, σύμφωνα πάντα με τις δυνατότητες και τις γνώσεις μας την δεδομένη στιγμή.

Δυστυχώς η συνειδητοποίηση των δυνατοτήτων μας και των γνώσεων μας συνήθως δεν είναι σωστές και ως αποτέλεσμα είναι τα λάθη.

Μερικές φορές πολύ μεγάλα λάθη.

Τα λάθη είναι μέρος της ανθρώπινης  διαδικασίας. Μέσα απο αυτά μαθαίνουμε.

Κάθε φορά που κάνουμε ένα λάθος μαθαίνουμε κάτι περισσότερο για την ζωή. Μέσα απο τα λάθη βελτιωνόμαστε.

Σε πέντε χρονια απο σήμερα όλοι μας θα είμαστε σοφότεροι σε σχέση με το σήμερα. Ταυτόχρονα όμως η γνώση αυτή σήμερα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί  γιατί δεν υπάρχει.

Ομοίως και η γνώση που έχουμε σήμερα δεν προήλθε παρα μόνο απο κάποιο λάθος που έγινε εχθές.

Η εξέλιξη ενός ανθρώπου γίνεται μέσα απο κινήσεις άλλοτε σωστές και άλλοτε λανθασμένες.

Το σήμερα δηλαδή είναι οι επιπτώσεις των αποφάσεων του εχθές.

Το ερώτημα λοιπόν είναι το εξής:

Είμαστε διατεθιμένοι να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για αυτό που δεν γνώριζε εχθές?

Είμαστε  διατεθιμένοι να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για το γεγονός οτι δεν είχε την γνώση που έχει σήμερα?

Θα μπορούσαμε.

Θα μπορούσαμε να το κάνουμε αν κοιτώντας πίσω δούμε οτι την δεδομένη στιγμή που κάναμε κάποιο λάθος ,απλά κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε εκείνη την στιγμή

Ας συγχωρήσουμε τον εαυτό μας που δεν είχε την απαραίτητη γνώση να ενεργήσει όπως έπρεπε και  ας μην νιώθουμε ενοχή για τις συνέπειες ενός λάθους που κάναμε επειδή δεν τότε δεν ξέραμε

Ας επιτρέψουμε στόν εαυτό μας να είναι ανθρώπινος.

 

 

 

Δυσαρέσκια

 

Οταν νιώθουμε δυσαρέσκια ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού μας κλείνει. Γίνεται πικρό και ανίκανο να εκφράσει αγάπη.

Η ζωντάνια και η χαρά χάνονται απο την ζωή μας. Βάζουμε ‘’τείχη προστασίας’’ γύρω μας και κάνουμε την ζωή μας πιο δύσκολη

Η απελευθέρωση απο αυτό το συναίσθημα δεν είναι πρός όφελος των άλλων αλλα ωφέλιμο για εμάς.

Οταν κυριαρχεί η δυσαρέσκεια φροντίζουμε να δείξουμε με έμφαση οτι το πρόβλημα είναι ο άλλος .

Κατηγορούμε έντονα τους άλλους για να μη χρειαστεί να δούμε τον εαυτό μας.

Αν όμως δούμε μέσα μας θα δούμε  ολο τον πόνο απο αυτό που συνέβη.

Τον πόνο του γεγονότος οτι δεν σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων  όταν έπρεπε.

Θα νιώσουμε οτι δεν είμασταν άξιοι να ανταποκριθούμε σε κάτι.

Για να αποφύγουμε ολο αυτό πέφτουμε στην μνησικακία.

Για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε απο το αίσθημα αυτό θα χρειαστεί να είμαστε διατεθιμένοι να υποστούμε το οδυνηρό αίσθημα της γνώσης αυτής.

Αν κοιτάξουμε κατω απο το πέπλο που απλώνει η δυσαρέσκεια, θα δούμε την αιτία που την προκαλεί.

Θα χρειαστεί να είμαστε διατεθιμένοι επίσης να την αντιμετωπίσουμε.

Ακόμα και και αν χρειαστεί να αντιδράσουμε έντονα , είναι απαραίτητο  να το κάνουμε. Μόλις αντιμετωπίσουμε την αιτία δεν υπάρχει πλέον λόγος να νιώθουμε την δυσαρέσκεια.

Θα είναι καλό  να έχουμε στο νού μας οτι κάθε άτομο έχει διαφορετική αντίληψη της ζωής  και πως με βάση αυτή την αντίληψη κάνει οτι καλύτερο μπορεί. Μερικές φορές οι δυνατότητες ενός ατόμου είναι λιγότερες απο κάποιου άλλου στη δεδομένη στιγμή.

Και , αν παρατηρήσουμε προσεκτικά , θα δούμε  πως αυτό το άτομο νιώθει μειονεκτικά σε σχέση μέ άλλα.

Ας προσπαθήσουμε ν να συγχωρέσουμε  αυτά τα άτομα για αν μπορέσουμε  να απελευθερωθούμε απο το συναίσθημα της δυσαρέσκειας.

Να θυμόμαστε  πως η συγχώρεση δεν είναι για τους άλλους αλλά για εμάς  τους ίδιους.

Η συγχώρεση είναι επιλογή.

Ας αφήσουμε  την δυσαρέσκεια και την μνησικακία και ας πάρουμε την ζωή μας   στα χέρια μας.

 

Παράδοση φαρμακευτικού υλικού και τροφίμων στους Γιατρούς του Κόσμου

  Σήμερα παραδόθηκε στούς Γιατρούς του Κόσμου το πρώτο πακέτο απο τις προσφορές σας σε φαρμακευτικό υλικό και τρόφιμα.

Οι Γιατροί του Κόσμου εκτός της παροχής δωρεάν ιατρικής περίθαλψης  σιτίζουν και φιλοξενούν 60 άστεγους  μεταξύ τους και μωρά.

Η πραγματικά μικρή προσφορά που καταφέραμε να παραδόσουμε έγινε δεκτή με μεγάλη χαρά

Τις επόμενες ημέρες θα αναρτήσουμε κατάλογο με τις επείγουσες  ανάγκες των Γιατρών του Κόσμου  σε υλικά.

Ελπίζουμε στην ανταπόκριση  σας

Στη φωτό το Μέλος  του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου κα Νάνσυ Μακρή  μόλις εχει παραδόσει τις προσφορές σας. Σας ευχαριστούμε όλους

Συλλογή τροφίμων και φαρμάκων συνέχεια

 

Η δράση για την συλλογή τροφίμων και φαρμάκων για τους συνανθρώπους μας ολοκληρώθηκε ως εκδήλωση.

Ευχαριστούμε  όσους συμμετείχαν με τις ευγενικές τους προσφορές.

Οι ανάγκες όμως δυστυχώς συνεχίζουν να υπάρχουν και μάλιστα με  αυξητική τάση.

Οπου το κράτος απουσιάζει πρέπει εμείς οι απλοί πολίτες να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες  που ανακουφίζουν συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε δυσχερή θέση.

Μην ξεχνάμε οτι αύριο μπορεί να είμαστε εμείς αυτοί που θα χρειαστούν   ενα χέρι βοήθειας.

Εμείς σαν σύλλογος θα συνεχίσουμε να μαζεύουμε τις προσφορές σας  χωρίς διακοπή και θα τις διαθέτουμε στις οργανώσεις  που δραστηριοποιούνται  σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Μπορείτε να επικοινωνείτε με τα παρακάτω άτομα για τις δικές σας προσφορές

Νάνσυ Μακρή   Χολαργός και γύρω περιοχές  6908739381

Δημήτρης Χωματάς Νεα Σμύρνη και γύρω περιοχές 6975812055

Φιλίτσα Κόρμπα Κυψέλη και περιοχή κέντρου     6973533544 

Βάσω Μοσσού Κηφισιά και γύρω περιοχές 6944345067

Μια προσωπική Εμπειρία

του Δημήτρη Χωματά

Πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν την 1 /12/2010

Επεινα αμέριμνος τον καφέ μου στο καναπέ του σαλονιού μου παρακολουθώντας τηλεόραση,χωρίς να μπορώ να φανταστώ το τι με περίμενε εκείνη την ημέρα.

1η Δεκεμβρίου.

Περίεργη μέρα.Ξύπνησα το πρωί έχοντας μια αίσθηση ανησυχίας.

Αυτή η αίσθηση πως κάτι θα συμβεί και δεν θα είναι καθόλου ευχάριστο.

Απο την άλλη όμως σε ποιόν δεν έχει συμβεί να έχει μια παρόμοια αίσθηση, χωρίς συγκεκριμένο λόγο?

Και τελικά πόσες φορές έχει επαληθευτεί αυτή η ανησυχία?

Κάποιες φορές ευθύνεται ο καιρός. Λένε οτι οι μουντές χωρίς ήλιο ημέρες του χειμώνα επηρεάζουν την διάθεση. Στήν δική μου περίπτωση ξέρω οτι ισχύει. Για αυτό τον λόγο και εγώ αποφάσισα να αφιερώσω την ημέρα αυτή στόν καναπέ και την τηλεόραση. Μόνο που ως συνήθως δεν υπήρχε τίποτα να δείς.

Πέρασα ολο το μεσημέρι κάνοντας Ρέικι στόν εαυτό μου για να μπορέσω να αλλάξω την διάθεση μου, δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα. Το μόνο που κατάφερα ήταν να ακόυσω μια ξερή, αυστηρή φωνή μέσα μου να μου λέει : Δές..

Ασχολούμαι καιρό με το Ρέικι και μπορώ να πω με μεγάλη σιγουριά οτι  είμαι πολύ ευτυχισμένος που ήρθε στήν ζωή μου και με έκανε κομμάτι του.

Με μεγάλη σιγουριά επείσης  μπορώ να πώ πως τελικά δεν ανακαλύπτουμε εμείς το Ρέικι. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει. Ερχεται στήν ζωή μας οταν έχουμε πραγματική ανάγκη  απο κάπου να πιαστούμε. Είναι το στήριγμα σου όταν δεν υπάρχει τίποτα άλλο που θα μπορούσε να σε κρατήσει όρθιο.

Και είναι τόσο απλό αυτό που διδάσκει.

Αγάπη και Φώς. Αυτό είναι όλο.

Απόρησα και προσπάθησα να καταλάβω τί είναι αυτό που πρέπει να δώ. Τι θα μπορούσε να είναι κρυμένο πίσω απο την κακή μου διάθεση.

Αρχάριος δεν είμαι. Εχω φτάσει πια στόν βαθμό του Δασκάλου. Πίστευα οτι είχα δεί και είχα μάθει όλα οσα έπρεπε στήν πορεία μου μέχρι τον βαθμό του Δασκάλου. Μάλιστα, το έκανα με ιδιαίτερο ζήλο. Είμαι τυχερός που βρέθηκα δίπλα σε μια τόσο καλή Δασκάλα του Ρέικι. Τόσο καλή και με απίστευτα μεταδωτική διάθεση. Λειτούργησα κυριολεκτικά σαν σφουγγάρι  απορροφώντας την κάθε της λέξη και αποστηθίζοντας κάθε τεχνική που μου έδειξε.

Τελείωσα την δική μου θεραπεία και ξεκίνησα να στέλνω Ρέικι σε άτομα που μου το είχαν ζητήσει. Ετσι έφτασε το απόγευμα.  Η ανησυχία όμως δεν έφευγε και εγω συνέχισα να αναρωτιέμαι μήπως είχα ξεχάσει να κάνω κάτι. Εφτιαξα ενα καφεδακι και έκατσα και πάλι μπροστά απο την τηλεόραση. Με αυτό τον τρόπο περάσανε ώρες μέχρι που πήγε 9 το βράδυ. Είχε γυρίσει και ο συγκάτοικος μου, φάγαμε αλλα δεν είχα και ιδιαίτερη όρεξη για φαγητό και εγώ συνέχισα να βλέπω τηλεόραση ενω εκείνος δούλευε στόν υπολογιστή του.

Κάποια στιγμή βυθίστηκα στίς σκέψεις μου. Σκεφτόμουν τα τελευταία χρόνια,τι είχε συμβεί, καταστάσεις δύσκολες, οδυνηρές αλλά και ευχάριστες.Σκεφτόμουν πως με είχαν επηρεάσει ολα αυτά τα γεγονότα.

Κάποτε ήμουν ενα πολύ εγωιστικό άτομο. Δεν μπορούσα να δείξω κατανόηση σε πολλά πράγματα. Οτιδήποτε δεν ήταν δικό μου, δεν με αφορούσε. Ημουν της άποψης πως ο καθένας πρέπει να λύνει τα προβλήματα του μόνος του και να μη τα φορτώνει στούς γύρω του. Ημουν μεν ευγενικός αλλά ταυτόχρονα ήμουν και αδιάφορος.

Ολα αυτά, μέχρι να μου συμβεί και εμένα κατι που θα με έκανε να νιώσω αδύναμος και  να μη  μπορώ να το χειριστώ. Δεν είχα νιώσει ποτέ μέχρι τότε πονεμένος χαμένος, αβοήθητος.

Λίγα χρόνια πρίν είδα την μητέρα μου να σβήνει.

Τις τελευταίες της στιγμές ολη η οικογένεια της ήταν γύρω της. Ενιωσα τον πονο και την απελπισία σε όλο του το μεγαλείο.

Η απώλεια της με διάλυσε. Επαθα βαριά κατάθλιψη. Τίποτα δεν μπορούσε να με κάνει έστω να χαμογελάσω. Επι ενα χρόνο ήμουν άυπνος, σχεδόν νηστικός, εργασιομανής και τρομερά δυστυχισμένος.Ηταν ενας χρόνος γεμάτος απο θλίψη και σκοτάδι

Ετσι ήρθε η στιγμή που θα έπρεπε να γίνει το ετήσιο μνημόσυνο  και εγω ήμουν 35 κιλά πιο αδύνατος, με έντονη δύσπνοια και περίεργους πυρετούς.Δεν καταλάβαινα οτι κάτι συνέβαινε γιατί  απλά δεν με ένοιαζε.

Για καλή μου τύχη όμως ένοιαζε τους δικούς μου ανθρώπους.Ετσι άρχισαν να με πιέζουν .Στην αρχή με πίεζαν να φάω. Μετά με πίεζαν να αρχίσω να κοιμάμαι. Προσπαθούσαν να με κάνουν να γελάσω. Τίποτα απο όλα αυτά δεν κατάφεραν.Μέχρι που μια μέρα ο συγκάτοικος Κωνσταντίνος και η φίλη Αμαλία μου πρωτοείπαν για το Ρέικι. Συμφώνησα να το δοκιμάσω μετά απο πολύ έντονο καυγά. Δυστυχώς αυτός ο καυγάς έγινε σε μέρος με πολύ κόσμο και πιστεύω πως ακόμα κάποιοι το θυμούνται.  Πήγα γεμάτος άρνηση και καχυποψία. Η πρώτη επαφή μου με την μετέπειτα Δασκάλα μου ήταν θα έλεγα έντονη. Της είπα οτι θεωρώ πως κοροιδεύει τόν κόσμο. Πως μπορεί απλά ακουμπώντας κάποιον να τον κάνεις να νιώσει καλύτερα? Μου έκανε εντύπωση οτι δεν αντέδρασε στήν κριτική μου. Αντίθετα γελούσε και κάποια στιγμή με ρώτησε αν είχα τελειώσει με όσα είχα να της πώ για να μπορέσουμε επιτέλους να κάνουμε και Ρέικι.

Το αποτέλεσμα με αποστόμωσε.

Ενιωσα υπέροχα.Ξεκούραστος, χαλαρός και εντυπωσιασμένος.

Ξαναέκανα την επόμενη μέρα και το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο.

Μετά απο αρκετές επισκέψεις αποφάσισα να πάρω και εγώ πρώτο βαθμό στο Ρέικι

Μερικές μέρες μετά τον πρώτο βαθμό και πρίν προλάβω να κάνω τον κύκλο των 21 ημερών  βρέθηκα στο νοσοκομείο με πνευμονία σε προχωρημένο στάδιο. Για ακόμα μια φορά άρχισα να  βιώνω τα ίδια συναισθήματα.Φόβος, απόγνωση και θλίψη. Υπήρξαν άνθρωποι τότε που μου συμπαραστάθηκαν με τον δικό τους τρόπο ο καθένας. Κάποιοι δεν είχαν καμιά υποχρέωση να το κάνουν. Και όμως με βοήθησαν να σταθώ όρθιος

Κανείς δεν σκέφτηκε οτι δεν είναι δικό του πρόβλημα η δική μου κατάσταση. Και αυτό κλόνισε τα μέχρι τότε πιστέυω μου.

Μέσα απο αυτή την κατάσταση έμαθα να χειρίζομαι τις δύσκολες στιγμές μου με αυτοσαρκασμό. Διαπίστωσα πως οσο περισσότερο γελοιοποιώ τους φόβους και τις ανασφάλειες μου  τόσο αποδυναμώνονται..

Ανάρωσα και ξαναγύρισα στούς ρυθμούς μου.Μόνο που πλέον υπήρχε και το Ρέικι. Συνέχισα να μαθαίνω. Το πεδίο που ανοίχτηκε μπροστά μου με το Ρέικι με γοήτευσε συνέχισα να πέρνω βαθμούς. Με συνάρπαζε η διαπίστωση πως αποτελέσματα σαν τα δικά μου βιώνουν και άλλοι μέσα απο το Ρέικι. Ενιωσα οτι είναι μεγάλη ευλογία να μπορείς να βοηθήσεις  κάποιον να νιώσει καλύτερα.

Είδα οτι το Ρέικι με είχε αλλάξει. Με έκανε να δω τις δικές μου ευαισθησίες.

Με ξάφνιασε το γεγονός οτι άρχισα να συμπάσχω και να νοιάζομαι για τους άλλους. Οτι πλέον θέλω να βοηθήσω με όποιον τρόπο μπορώ αυτόν που βρίσκεται σε ανάγκη. Κάποιος μπορεί να σκεφτεί οτι αυτό συνέβη επειδή έζησα καταστάσεις δύσκολες. Ισως να είναι και έτσι.  Εκείνες τις στιγμές εισέπραξα αγάπη, κατανόηση και υποστήριξη. Απο ανθρώπους που δεν είχαν καμιά υποχρέωση. Και ήταν ουσιαστικά, οχι τυπικά.

Κατάφερα να πάρω τον βαθμό του Δασκάλου. Η χαρά μου και η υπερηφάνεια μου  ήταν απερίγραπτη. Ενιωσα μεγάλη τιμή που κατάφερα να ολοκληρώσω τον στόχο που είχα βάλει.

Πίστευα οτι είχα καταφέρει αυτό που η Δασκάλα μου έλεγε συνέχεια ολο αυτό το διάστημα. Οτι είχα πάρει την ευθύνη του εαυτού μου στα χέρια μου.

Ηταν όμως έτσι?

Με ολες αυτές τις σκέψεις δεν κατάλαβα ποτε έφτασαν τα μεσάνυχτα. Ο Κωσταντίνος ακόμα στον υπολογιστή του και εγώ ακόμα στόν καναπέ, κουκουλωμένος με μια κουβέρτα.

Ενιωσα μια μικρή ενόχληση στήν κοιλιά μου. Μια μικρή σουβλιά. Δεν εδωσα σημασία αλλά ακολούθησε μια δεύτερη πιο δυνατή και μετά ξεκίνησε ενας αφόρητος συνεχόμενος πόνος.Ενιωσα να ιδρώνω και να παγώνει το προσωπό μου. Δεν μπορούσα να κουνηθώ, να ανασάνω,να μιλήσω. Με τεράστια δυσκολία μπόρεσα να πω οτι χρειάζομαι γιατρό. Σε πολύ λίγο χρόνο βρέθηκα στό νοσοκομείο. Πονούσα αφόρητα και πλέον δεν είχα αίσθηση του χρόνου, μια και έχανα τις αισθήσεις μου απο τον πόνο και απο τον ίδιο πόνο τις ξαναέβρισκα. Οι απαντήσεις βγήκαν άμεσα .Ρήξη εντέρου και οξεία περιτονίτιδα. Μια κατάσταση με εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό θανάτου..Με πήραν στο χειρουργίο. Στην διαδρομή ξυπνούσα και λιποθυμούσα  απο τους πόνους. Άνοιξα τα μάτια μου και είδα μασκοφόρους ανθρώπους να με κοιτάνε. Δεν ήξερα τι θα μου κάνουν αλλά μου ήταν αρκετό να μή πονάω. Ολα σκοτείνιασαν

Ανοιξα τα μάτια μου και είδα πως βρισκόμουν σε ενα δωμάτιο με λευκό φωτισμό. Ημουν  ξαπλωμένος και κρύωνα. Δεν πονούσα πλέον όπως πρίν. Ενιωσα να με μετακινούν και ξανακοιμήθηκα.

Ανοιξα τα μάτια μου και πάλι. Ημουν ξαπλωμένος σε ενα κρεβάτι. Γύρω μου κόσμος. Η αδελφή μου. Με κοιτούσε τρομαγμένη. Η Μαρία. Το ίδιο ακριβώς ύφος.

Ο Κωσταντίνος. Τρομαγμένος και αυτός. Και όλοι τους άσπροι. Πάλι ολα σκοτείνιασαν.

Ξανά η ίδια φωνή μου έλεγε το ίδιο πράγμα.: Δές.

Ανοιξα πάλι τα μάτια μου και ζήτησα νερό. Μου έδωσαν μια κουταλιά. Δεν έβλεπα το σώμα μου.. Σήκωσα λίγο το κεφάλι μου και είδα την κοιλιά μου γεμάτη γάζες.Πονούσα αλλά αυτός ο πόνος δεν είχε καμιά σχέση με αυτό που είχα νιώσει πρίν.

Εβλεπα και κάτι σωληνάκια να βγαίνουν απο την κοιλιά μου. Δεν μπορούσα να κουνήσω παρα μόνο τα χέρια μου.

Εβλεπα την αγωνία στα πρόσωπα των ανθρώπων μου και ήθελα να τους πω οτι είμαι καλά. Δεν πρόλαβα όμως. Ξανακοιμήθηκα.

Μπορούσα όμως να ακούω οτι λεγόταν στόν χώρο. Και πάλι η φωνή να με παροτρύνει.: Δες!

Τοτε ξεκίνησα να βλέπω.

Εβλεπα το δωμάτιο μαζί με τον κόσμο που ήταν σε αυτό να αρχίζει να αλλάζει χρώμα. Απο τους τοίχους έβγαινε ενα αχνό χρυσαφί φως που όλο και δυνάμωνε μεχρι που έγινε εκτυφλωτικό και γέμισε ολο τον χώρο..

Χρωμάτισε ολα και όλους. Σαν να υπήρχε μια απίστευτη λιακάδα μέσα στο δωμάτιο. Ενιωθα πολύ όμορφα και αυτό μάλλον το έβλεπαν και οσοι βρισκόταν γύρω μου γιατί άκουγα να λένε οτι χαμογελώ. Εξακολουθούσα να νιώθω τον πόνο, αλλά ένιωθα και μια μεγάλη ηρεμία και ασφάλεια. Ενιωθα σαν να με είχαν πάρει αγκαλιά και αυτό με παρηγορούσε. Μετά κάτι άρχισε να αλλάζει. Η μια πλευρά του τοίχου άρχισε να σκουραίνει. Σκούρηνε μέχρι που έφτασε να μοιάζει με ενα πηχτό μαύρο σύννεφο.Και ήταν σαν ζωντανό. Έμοιαζε να προσπαθεί να εισβάλει στο χρυσό μου δωμάτιο.

Ενιωθα οτι είχα την θέση του παρατηρητή, μόνο που εξακολουθούσα να είμαι ακίνητος στο κρεβάτι, εξακολουθούσα να πονάω και να νιώθω περίεργα.

Η αίσθηση της ασφάλειας που είχα πρίν άρχισε να με εγκαταλείπει  και η ανησυχία έπαιρνε σιγά σιγά την θέση της. Είχα πλέον την αίσθηση πως ολο αυτό που συνέβαινε γινόταν για κάποιο λόγο που αφορά εμένα.

Το μαύρο σύννεφο εξακολουθούσε να πιέζει και να πάλλεται. Ηταν σαν ένας ζωντανός μαύρος καπνός γεμάτος θυμό και έμοιαζε να έχει μεγάλη δύναμη. Απο την άλλη πλευρά πάλι, το χρυσό φώς. Απόλυτα ήρεμο. Εβλεπα το μαύρο καπνό να πιέζει και να κερδίζει έδαφος στο χώρο και άλλοτε να τον χάνει . Αρχισαν να ξεπηδούν μαύρες φιγούρες μέσα απο το σύννεφο και να κατευθύνονται πρός εμένα  με απειλητικές διαθέσεις. Εγω απο την πλευρά μου ,ακίνητος πάντα στο κρεβάτι μου τα κορόιδευα. τους έλεγα πως είμαι πιο δυνατός απο αυτά , πως δεν μπορούν να με αγγίξουν, οτι δεν δέχομαι την ύπαρξη τους.. Αυτά τότε έσκαγαν σαν μικρά μαύρα συννεφάκια. Έβλεπα το σύννεφο ολο και πιο θυμωμένο. Εβγαζε ενα ήχο σαν ουρλιαχτό, σαν θηρίο και έμοιαζε ολο και πιο επιθετικό. Μικρές λάμψεις άρχισαν να βγαίνουν απο την φωτεινή πλευρά του δωματίου. Έμοιαζαν σαν μικρά αγγελάκια και άρχισαν να κατευθύνονται πρός το σύννεφο. Είδα πολλά να χάνονται μέσα του αλλά ολο και περισσότερα έρχοταν πρός αυτό. Το σύννεφο άρχισε να υποχωρεί αλλά για λίγο.

Απο μέσα του ξεπήδησε μια απόκοσμη μορφή που τίποτα το ανθρώπινο δεν είχε επάνω της. Με έδειχνε με το σκελετωμένο της δάχτυλο και άρχισε να έρχεται πρός εμένα.

Ειχα αρχίσει πλέον να σκέφτομαι οτι ολα αυτά που πίστευα για την δύναμη του φωτός μπορεί να μην ισχύουν. Οτι μπορεί να είχα διαλέξει λάθος πλευρά και πως ολο αυτό γινόταν για να μπορέσω να δω το λάθος μου. Οτι μπορεί να είχα κάνει λάθος εκτίμηση για το Ρέικι, για τις αξίες του, για την δύναμη του. Ενιωθα οτι αυτή ήταν η στιγμή που έπρεπε να διαλέξω  σε ποιά πλευρά θέλω να στέκομαι. Εβλεπα την μαύρη φιγούρα να αρπάζει τις μικρές λαμπερές υπάρξεις  που προσπαθούσαν να του φράξουν τον δρόμο  προς εμένα και να τις λιώνει . Εκείνα όμως ολο και έμπαιναν μπροστά του. Ενιωθα οτι θυσιάζονται για να προστατέψουν εμένα. Ενιωθα πολυ φοβισμένος. Σκεφτόμουν μέσα μου πως για να θυσιάζονται εκείνα για εμένα με τετοια προθυμία  θα έπρεπε να θυσιαστώ και εγω και να μείνω σταθερά στα πιστεύω μου για το φώς.

Διάλεξα το φώς και ετοιμάστηκα να να αντιμετωπίσω την σκοτεινή φιγούρα.

Ηξερα πως μόνος μου δεν μπορώ να την αντιμετωπίσω οπότε ζήτησα βοήθεια.

Ζήτησα απο τον Αρχάγγελο Μιχαήλ να με βοηθήσει να το διώξω. Την ίδια στιγμή τον είδα να εμφανίζεται ανάμεσα σε εμένα και την μορφή. Με γυαλιστερή πανοπλία, ασημένιο σπαθί και με λευκά φτερά στην πλάτη. Κοιτούσε την μορφή και ταυτόχρονα την έδειχνε με το σπαθί του. Ολα τα μικροσκοπικά λαμπερά αγγελάκια του όρμησαν και το κάλυψαν.Το είδα να καίγεται μέσα σε μια κοκκινωπή φλόγα . Αμέσως μετά το χρυσό φώς στήν φωτεινή πλευρά του δωματίου άρχισε να δυναμώνει μέχρι που έγινε εκτυφλωτικό και έσβησε τον μαύρο καπνό απο τον χώρο. Ενιωθα και πάλι ασφαλής και προστατευμένος. Νοητά άρχισα να λέω ευχαριστώ πρός κάθε κατεύθυνση.

Ανοιξα και πάλι τα μάτια μου. Εξακολουθούσα να διψάω. Ολοι ήταν ακριβώς στο ίδιο σημείο που τους είχα δει την τελευταία φορά. Χαμογέλασα.

Η αδελφή μου μου χάιδευε το κεφάλι. Μας τρόμαξες μου είπε. Ολα καλά της απάντησα. Είμαι εδω και μιλάμε. Είναι καλύτερα να μιλάμε και να είμαι έστω και έτσι απο το να με θυμόσαστε. Θα γίνω καλά

Ξανακοιμήθηκα

Αρχισα νοερά να βάζω τα σύμβολα του Ρέικι στο χώρο. Ζήτησα προστασία για εμένα και για τα άτομα που ήταν εκεί μαζί μου.

Σκέφτηκα οτι θα μου κάνει καλό να ζητήσω Ρέικι απο τους αγγέλους. Ζήτησα απο τον κατάληλλο Αγγελο θεραπευτή να μου δώσει θεραπεία για να μπορέσω να αναρώσω Ενιωσα την γνώριμη γλυκιά ζέστη στούς ώμους μου και χαλάρωσα.Μια φωνή πιο απαλή και απο μουσική μου είπε οτι είναι ο Ουριήλ. Μετά απο ώρα άρχισε να υποχωρεί η αίσθηση της ζέστης  και κατάλαβα πως η θεραπεία είχε ολοκληρωθεί.

Μετά όμως ένιωσα μια άλλη αιθερική μορφή  να μου χαιδεύει το κεφάλι. Και αυτό το χάδι μου ήταν πολύ γνώριμο. Το είχα νιώσει πολλές φορές στη ζωή μου. Το χάδι της μάνας δεν ξεχνιέται ποτέ. Την είδα να στέκεται δίπλα μου, ντυμένη στα άσπρα με ένα αχνό λευκό φώς να την τυλίγει. Με κοιτούσε και μου χαμογελούσε. Ενιωθα οτι με παρηγορούσε. Μια έντονη ζέστη γέμισε ολο μου το σώμα.

Ανοιξα τα μάτια μου . Εβλεπα τους ορούς να στάζουν και ολοι ήταν ακόμα εκεί γύρω μου. Μόνο που αυτή την φορά , κάπου ανάμεσα τους αισθανόμουν και την παρουσία της μητέρας μου. Ενιωθα οτι με πρόσεχε και με φρόντιζε μαζί με τους άλλους. Μόνο που οι υπόλοιποι δεν μπορούσαν να την δούν. Μιλήσαμε λίγο ακόμα με την αδελφή μου. Εβλεπα τον φόβο στα μάτια τους και ένιωθα άσχημα . θα ήταν πολύ εγωιστικό να σκέφτομαι μόνο εμένα εκείνη την στιγμή και να αφήσω τους υπόλοιπους στόν φόβο τους. Αρχιασα να τους λέω οτι είμαι καλά  και ζήτησα να σηκωθώ. Πράγμα που αποδείχτηκε ιδιαίτερα δύσκολο επιχείρημα. Πονούσα στήν παραμικρή κίνηση. Κατάφερα πάντως να καθήσω για πολύ λίγο. Μετά όμως κοιμήθηκα αμέσως. Ημουν και παλι στο χρυσαφένειο μου δωμάτιο. Αναρωτιόμουν τι θα δώ αυτή την φορά. Ενιωθα την παρουσία της μητέρας μου δίπλα μου στο ίδιο σημείο. Ενιωθα να εισπράτω απίστευτα μεγάλες ποσότητες αγάπης απο παντού. Ζεστά χάδια ερχόταν απο κάθε κατεύθυνση και με ανακούφιζαν. Ταυτόχρονα άρχισε και μια παρέλαση απο πρόσωπα. Μόνο πρόσωπα.  Είδα συμμαθητές μου απο το Δημοτικό, δασκάλους, φίλους, είδα ακόμα και ινδούς με τουρμπάνια στο κεφάλι, καλόγερους με πορτοκαλί φορεσιές, εικόνες αγίων, οπως αυτές που βλέπουμε στις εκκλησίες. Είδα υπέροχα πρόσωπα με ξανθές μπούκλες να περνάνε απο μπροστά μου και ήξερα οτι είναι άγγελοι. Ενα μάλιστα με κοιτούσε με τα υπέροχα γαλανά μάτια του και χαμογελούσε. Χιλιάδες πρόσωπα περάσανε απο μπροστά μου, ολα λουσμένα με χρυσό φώς, ολα να με κοιτάζουν ενθαρυντικά. Λένε οτι τις τελευταίες στιγμές της ζωής του ο άνθρωπος βλέπει ολη του την ζωή να περνά μπροστά απο τα μάτια του. Εδω όμως κάτι άλλο συνέβαινε. Για κάποιο λόγο τα έβλεπα ολα αυτά  απλά ακόμα δεν ήξερα το γιατί.

Ξανάνοιξα τα μάτια μου. Κοίταξα γύρω μου και είδα περισσότερο κόσμο. Αρχισαν οι επισκέψεις. Μια και δεν μπορούσα να κουνηθώ αρκέστηκα στο να παρατηρώ αντιδράσεις. Κοινή αντίδραση σε όλους ήταν αυτό το χαμόγελο που έχει κάποιος που έχει σοκαριστεί απο αυτό που βλέπει και προσπαθεί να το κρύψει. Πάλι άρχισα να λέω διάφορα αστειάκια , τα οποία δεν απέδιδαν πρέπει να πω,  για να ελαφρύνω λίγο την κατάσταση. Παράληλα συνέχισα τις προσπάθειες να σηκωθώ απο το κρεββάτι. Εκτός του πόνου, ηταν και ολα αυτά τα σωληνάκια που έπρεπε να κρατάω. Τελικά κατάφερα να σηκωθώ την πρώτη μέρα. Κάθε βήμα βέβαια ήταν αγώνας, πονούσα, είχα αστάθεια, αλλά και απο την άλλη ήξερα πως πολύς κόσμος μου έστελνε Ρέικι και αυτός καθαυτός ο πόνος δεν με πείραζε και πολύ. Κάθε βήμα που έκανα για εμένα ήταν ένα βήμα πρός την αννάρωση . Τις επόμενες μέρες λογω έλλειψης ενδιαφερόντων άρχισα να παρατηρώ τους ανθρώπους γυρω μου. Ειδα την πλευρά του ασθενή και του συνοδού-επισκέπτη.

Τελικά υπάρχουν 2 είδη ασθενών. Αυτοί  που η ασθένεια η ο τραυματισμός τούς μετατρέπει σε γκρινιάριδες και δύστροπους και σε κάθε ευκαιρία  ταλαιπωρούν τους γύρω τους και οι υπομονετικοί που αντιμετωπίζουν την κατάσταση με καρτερία.

Υπάρχουν όμως και 2 είδη επισκεπτών. Αυτοί που  νοιάζονται και θέλουν να σε εμψυχώσουν και να σου δείξουν οτι είναι εκει για εσένα και αυτοί που σε επισκέπτονται για να βγάλουν απλά την υποχρέωση.

Είδα ασθενείς μικρόψυχους που έκαναν το καθε τι για να είναι το επίκεντρο της προσοχής αλλά είδα και ασθενείς με μεγαλείο ψυχής.

Είδα άνθρωπο καρκινοπαθή, στίς τελευταίες μέρες της ζωής του, ξεχασμένο σε ενα κρεββάτι του νοσοκομείου απο φίλους και συγγενείς, να επιμένει να στρώνει μόνος του το κρεββάτι του .

Σήμερα πλέον είμαι στό σπίτι μου με πολύ γρήγορη ανάρωση. Σκέφτομαι τι ήταν τελικά ολο αυτό που είδα εκείνες τις ώρες. Την σημασία τους.

Βέβαια μου είχανε πει πως ήμουν υπο την επήρεια μορφίνης και πως ενδεχομένως να είχα παραισθήσεις.

Κάποιοι λένε έτσι και τον οραματισμό….

Μπορώ ομως να πω την δική μου άποψη των πραγμάτων.

Είδα την πραγματική σημασία  αυτού που μου έλεγε η Δασκάλα μου.

Πρέπει να παίρνει κανείς την ευθύνη του εαυτού του. Και η δική μου ευθύνη την δεδομένη στιγμή ήταν να πάρω την ευθύνη της θεραπείας μου στα χέρια μου.

Είδα πόσο πιο εύκολο είναι να μοιράζεσαι το βάρος μιάς δυσκολίας απο το να το σηκώνεις μόνος σου.

Ζήτησα βοήθεια απο κόσμο. Ζήτησα να μου στείλουνε Ρέικι. Καθένας που το έκανε αυτό, πήρε ενα μικρό κομμάτι πόνου απο επάνω μου, που ο ίδιος δεν το εισέπραξε ως πόνο, αλλά το τελικό βάρος ήταν τόσο που εγω μπόρεσα να το αντέξω.

Για εμένα αυτό σημαίνει οτι δεν υπάρχει Εγώ. Δεν είμαι μονάδα αλλά κομμάτι του συνόλου. Κάθε ένας μας ξεχωριστά αποτελεί κομμάτι του Ενός.. Δεν υπάρχει Ουρανός και Γη. Είναι ολα εδώ, παράλληλα, και οποιος είναι έτοιμος να το δεί, απλά το βλέπει.

Κανείς απο όσους έχουν φύγει απο αυτή την διάσταση  δεν έφυγε απο κοντά μας. Στην πραγματικότητα είναι πάντα εδώ και όποτε τους χρειαστούμε μας βοηθούν, αρκεί να τους το ζητήσουμε.

Οπου υπάρχει φώς, υπάρχει και σκοτάδι. Δεν μπορεί να υπάρξει αρμονία στό σύμπαν χωρίς το αρσενικό και το θυληκό.

Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στο φώς και το σκοτάδι είναι αέναος στο σύμπαν.

Και επειδή το κέντρο του σύμπαντος είναι μέσα στον καθένα μας ξεχωριστά, πρόκειται ουσιαστικά για την εσωτερική μας πάλη.

Υπάρχουν Αγγελοι έτοιμοι ακόμα και να θυσιασοτύν για εμάς με μεγάλη προθυμία.

Υπάρχουν οι φύλακες Αγγελοι μας. Στήν δική μου περίπτωση το ρόλο αυτό τον ανέλαβα η μητέρα μου.

Είδα οτι αν σε δύσκολες στιγμές αφήσουμε τον εγωισμό μας στήν άκρη ολα γίνονται πιο εύκολα. Η δική μου προσπάθεια ήταν να δείχνω ενα αισιόδοξο πρόσωπο  απέναντι σε όλους γιατί αυτό μόνο μπορούσα να κάνω ωστε να νιώσουν καλύτερα. Μπορεί να μη βοήθησε και πολύ αλλά τουλάχιστον προσπάθησα να το ελαφρύνω οσο μπορούσα.

Ναι, πήρα το μάθημα μου. Ολα οσα πίστευα οτι είχα εμπεδώσει στα μαθήματα μου με την Δασκάλα μου απέκτησαν το πραγματικό τους νόημα  όταν μου δώθηκε η ευκαιρία να να κάνω απο θεωρία  πράξη.

Απο ενεργειακή πλευρά , θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που μου δώθηκε η ευκαιρία να βιώσω αυτή την εμεπειρία και να ζήσω ώστε να μπορώ να την διηγηθώ. Απο την φυσική πλευρά του θέματος , ειλικρινά θα  προτιμούσα να μή πονούσε τόσο.

Εμαθα να εκτιμώ την ζωή μου, να αγαπώ και να θαυμάζω τους ανθρώπους .

Εμαθα οτι τίποτα δεν είναι δεδομένο και μέσα απο αυτή την γνώση έμαθα να είμαι ευγνώμον.

Είδα την δύναμη της θέλησης. Το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής.

Εμπέδωσα την έννοια της αξιοπρέπειας και του σεβασμού.

Μπόρεσα να αντιληφθώ πόσο μεγαλείο κρύβει αυτό που όλοι μας θεωρούμε δεδομένο: Το να ξυπνάς το πρωί και να βλέπεις τον  ήλιο να βγαίνει.

Ανακάλυψα την ομορφιά και την σοφία που έχει ενα απλό λουλούδι.

Τελικά νιώθω απέραντη ευγνομωσύνη που ξεπέρασα αυτή την δύσκολη στιγμή. Που μου δόθηκε η ευκαιρία να μείνω εδω.

Νιώθω ευγνομωσύνη για όλους όσους με υποστήριξαν, με πρόσεξαν και με βοήθησαν.

Νιώθω ευγνομωσύνη απέναντι στον Κωσταντίνο, που χάρη σε εκείνον είμαι σήμερα ζωντανός.

Στην αδελφή μου Μελίνα που ήταν διπλα μου και με φρόντιζε. Στην αδελφή μου Μαρία που για άλλη μια φορά μου έδειξε πόσο με αγαπάει. Αν και πρέπει πλέον να αφήσει τον ρόλο της σκληρής, γιατί εκτός του οτι δεν της πάει, την έχουμε πάρει ολοι χαμπάρι και δεν πιάνει πια.

Στόν αδελφό μου, που με έκανε να χαμογελάω με την συμβουλή του για το ελαιόλαδο.. Νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη που είμαι κομμάτι μιας τοσο υπέροχης οικογένειας. Νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη για ολους αυτούς που με ήξεραν και έτρεξαν να μου σώσουν την ζωή αλλά και σε αυτους  που  αν και δεν με γνώριζαν  συμμετείχαν ο καθένας με τον τρόπο του για να με βοηθήσουν.

Είαμι ευγνώμον στούς Αγγέλους  που ήταν εκεί και με προστάτευαν.

Μιώθω ευγνωμοσύνη  που μου δόθηκε η ευκαιρία να δω οτι  ένας Αγγελος σαν την μητέρα μου  μπορεί να είναι και Μάνα και Αγγελος ακόμα και απο μια άλλη διάσταση και οτι είναι πάντα κοντά.

Αν και έχω πάρει τον βαθμό του Δασκάλου εδω και ερκετό καιρό , σήμερα μόνο  μπορώ να πώ οτι έγινα Δάσκαλος. Είδα ολα όσα ήθελα να δώ αλλά δεν μπορούσα.

Πλέον έχω ένα μεγάλο διάστημα αννάρωσης μπροστά μου. Πρέπει να ξεκουράσω το σώμα μου απο ολη αυτή την ταλαιπωρία. Ηταν ταλαιπωρία σωματική αλλά και ψυχική.

Ηταν όμως και ενα μεγάλο μάθημα για εμένα.

Τελικά δεν υπάρχει κάτι, οσο άσχημο και να είναι, που να μη σου δώσει κάτι. Αρκεί να  ψάξεις εκει μέσα και να βρείς τι είναι αυτό.

Μου το έλεγε η φωνή: Δες.

Παραισθήσεις απο τα φάρμακα? Οραματισμός?

Οπως το δεί κανείς. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Απο εδω και πέρα  λοιπόν ξεκούραση και όπως μου είπε η αγαπημένη μου Δασκάλα Νάνσυ  Μακρή, αγάπη στην κοιλίτσα μέχρι να γίνει καλά

Τελικά το Ρέικι, όπως είπε ο ιδρυτής του συστήματος , Ουσούι Μικάο

‘’Είναι η μυστική τέχνη της πρόσκλησης της ευτυχίας στη ζωή μας.”

Με Αγάπη και Φώς

Δημήτρης Χωματάς

Διακηρύξτε την ανεξαρτησία σας – Οι περιοχές των σφαλμάτων σας

Dr. Wayne Dyer

Επιλογή, επιμέλεια, και μετάφραση

Νάνσυ Μακρή, Κατερίνα Δεκαβάλα, Αντα Καραβάνη.

Σε κάθε σχέση όπου δύο άνθρωποι γίνονται ένα, το τελικό αποτέλεσμα είναι δύο μισοί άνθρωποι.

Η εγκατάλειψη της “ψυχολογικής ασφάλειας είναι μια απ’ τις δυσκολότερες υποχρεώσεις της ζωής. Η οχιά της εξάρτησης τρυπώνει στη ζωή με πάρα πολλούς τρόπους και η ολοκληρωτική εξόντωσή της γίνεται ακόμη δυσκολότερη εξαιτίας των αναρίθμητων ανθρώπων που ωφελούνται από την “ψυχολογική εξάρτηση” του άλλου. Ψυχολογική ανεξαρτησία σημαίνει ολοκληρωτική ελευθερία από όλες τις υποχρεωτικές σχέσεις κι απουσία μιας ετεροκατευθυνόμενης συμπεριφοράς. Σημαίνει να είσαι ελεύθερος από την υποχρέωση να κάνεις κάτι που ποτέ δεν θα διάλεγες, αν δεν υπήρχε αυτή η σχέση.

Η εγκατάλειψη της ασφάλειας γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη, επειδή η κοινωνία μας διδάσκει ότι πρέπει να ικανοποιούμε ορισμένες προσδοκίες στις συγκεκριμένες σχέσεις με γονείς, παιδιά, πρόσωπα κύρους και εραστές.

Εγκαταλείπω την ασφάλεια σημαίνει ότι αποκτώ το δικό μου πρόσωπο, ότι ζω και επιλέγω τις συμπεριφορές που θέλω. Δεν σημαίνει ρήξη με οποιαδήποτε έννοια του όρου. Αν απολαμβάνετε τον τρόπο που συνεργάζεστε με κάποιον, χωρίς να παρεμβαίνει στους δικούς σας στόχους, τότε είναι κάτι πολύτιμο για σας που δεν χρειάζεται να το αλλάξετε. Ψυχολογική εξάρτηση, από την άλλη, σημαίνει ότι βρίσκεστε σε σχέσεις που δεν επιτρέπουν επιλογές, σε σχέσεις οι οποίες σας υποχρεώνουν να είστε κάτι που δεν θέλετε κι ότι δυσανασχετείτε με τον τρόπο που σας αναγκάζουν να συμπεριφέρεστε. Αυτό είναι το κέντρο τούτης της λαθεμένης ζώνης, που συγγενεύει με την αναζήτηση της έγκρισης που εξετάσαμε στο Κεφάλαιο 3. Η επιθυμία για κάποιο είδος σχέσης δεν είναι κάτι επιβλαβές. Αλλά, αν τη χρειάζεστε ή σας εξαναγκάζουν σ’ αυτή, με συνέπεια να νιώθετε αγανάκτηση, τότε βρίσκεστε στην περιοχή της ηττοπάθειας. Έτσι, μάλλον ο καταναγκασμός είναι που δημιουργεί το πρόβλημα, παρά η ίδια η σχέση. Ο καταναγκασμός τρέφει την ενοχή και την εξάρτηση, ενώ η επιλογή ενδυναμώνει την αγάπη και την ανεξαρτησία. Σε μια ψυχολογικά εξαρτημένη σχέση δεν υπάρχει επιλογή, με συνέπεια να επικρατεί πάντα αγανάκτηση και κακή διάθεση.

Ψυχολογικά ανεξάρτητος σημαίνει να μη χρειάζεσαι τους άλλους. Δεν λέω να μη θέλεις τους άλλους, αλλά να μη τους χρειάζεσαι. Από τη στιγμή που χρειάζεσαι, γίνεσαι ευάλωτος, σκλάβος. Αν αυτός που χρειάζεσαι φύγει, αλλάξει γνώμη, πεθάνει, τότε αναγκάζεσαι να ακινητοποιηθείς, συντρίβεσαι ή ακόμη και πεθαίνεις. Η κοινωνία όμως διδάσκει να είμαστε ψυχολογικά εξαρτημένοι από ένα πλήθος συγγενών, ξεκινώντας από τους γονείς, και ν’ ανοίγουμε το στόμα περιμένοντας να μας ταΐσουν – σαν αφτέρουγα πουλιά – οι οποιεσδήποτε σημαντικές μας σχέσεις. Όσο νιώθετε υποχρεωμένοι να κάνετε κάτι, επειδή αυτό περιμένουν από σας σε μια ιδιαίτερή σας σχέση -κι αν το κάνετε αγανακτείτε ή αν δεν το κάνετε νιώθετε ενοχή – τότε μπορείτε να λογαριάζετε τον εαυτό σας μέσα σ’ αυτή τη λαθεμένη ζώνη.

Η απάλειψη της εξάρτησης αρχίζει από την ίδια σας την οικογένεια, από τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς σας ασχολούνταν μαζί σας όταν ήσασταν παιδιά και από τον τρόπο που μεταχειρίζεστε τα δικά σας παιδιά σήμερα. Πόσες φράσεις ψυχολογικής εξάρτησης κουβαλάτε μέσα σας σήμερα; Πόσες απ’ αυτές επιβάλλετε στα παιδιά σας;

Η παγίδα της εξάρτησης στην ανατροφή των παιδιών και στην οικογένεια.

Ο Γουώλτ Ντίσνεϊ γύρισε μια υπέροχη ταινία εδώ και μερικά χρόνια, με τίτλο «Η αρκούδα της εξοχής». Αναφερόταν σε μια αρκούδα και στα δυο μωρά της κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Η μαμά-αρκούδα δίδασκε τα μωρά της πώς να κυνηγούν ψάρια και να σκαρφαλώνουν στα δέντρα. Τα δίδασκε πώς να προστατεύουν τον εαυτό τους όταν αντιμετωπίζουν κίνδυνο. Μια μέρα, η μαμά-αρκούδα για δικούς της ενστικτώδεις λόγους αποφάσισε πως ήταν καιρός να φύγει. Ανάγκασε τα παιδιά της να σκαρφαλώσουν σ’ ένα δέντρο και, χωρίς καν να κοιτάξει πίσω της, έφυγε. Για πάντα! Σύμφωνα με το αρκουδίσιο της μυαλό, είχε εκπληρώσει τη γονεϊκή της υποχρέωση. Δεν δοκίμασε να εκμεταλλευτεί τα παιδιά της, επιβάλλοντάς τους να την επισκέπτονται κάθε δεύτερη Κυριακή. Δεν τα κατηγόρησε για αγνωμοσύνη ούτε τ’ απείλησε ποτέ ότι θα πάθει νευρική κρίση αν την απογοήτευαν. Απλούστατα τ’ άφησε κι έφυγε. Μέσα σ’ ολόκληρο το ζωικό βασίλειο, η ανατροφή των παιδιών συνίσταται στη διδασκαλία των αναγκαίων δεξιοτήτων, ώστε να γίνουν ανεξάρτητα και να πάρουν μόνα τους το δρόμο τους. Στα ανθρώπινα πλάσματα το ένστικτο είναι το ίδιο, δηλαδή θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητοι, αλλά η νευρωτική ανάγκη να κατέχουμε τον άλλο και να ζούμε τη ζωή μας μέσα από τη ζωή των παιδιών μας φαίνεται να επικρατεί κι ο σκοπός ν’ αναθρέψουμε ένα παιδί για να γίνει ανεξάρτητο μετατρέπεται στην ιδέα ν’ αναθρέψουμε τα παιδιά μας για να κρατηθούμε από πάνω τους.

Τι θέλετε για τα παιδιά σας; Θέλετε ν’ αποκτήσουν αυτοεκτίμηση κι αυτοπεποίθηση, να είναι απαλλαγμένα από νευρώσεις, ολοκληρωμένα κι ευτυχισμένα; Φυσικά και το θέλετε. Αλλά τι κάνετε για να εξασφαλίσετε ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Μόνο αν είστε κι εσείς έτσι, θα το καταφέρετε. Τα παιδιά μαθαίνουν από τη συμπεριφορά των προτύπων τους. Αν είστε γεμάτοι ενοχές και ανεκπλήρωτοι και λέτε στα παιδιά σας να γίνουν το αντίθετο, τότε πλασάρετε ένα σκάρτο προϊόν. Αν έχετε χαμηλή εκτίμηση για τον εαυτό σας, τότε θα διδάξετε στα παιδιά σας να υιοθετήσουν κι αυτά την ίδια στάση. Και κάτι ακόμη πιο ενδεικτικό: αν τοποθετείτε τα παιδιά σας σε μια πιο σημαντική θέση απ’ τον εαυτό σας, δεν τα βοηθάτε, απλούστατα τα διδάσκετε να τοποθετούν τους άλλους πιο ψηλά απ’ τον εαυτό τους και να μένουν πίσω, ανολοκλήρωτα. Τι ειρωνεία, ε; Δεν μπορείτε να προσφέρετε αυτοπεποίθηση στα παιδιά σας πρέπει να την αποκτήσουν έχοντας εσάς ως υπόδειγμα ζωής. Μόνο αν θεωρείτε τον εαυτό σας πολύ σημαντικό και αν δεν θυσιάζεστε πάντα για χάρη των παιδιών σας, θα τα διδάξετε να έχουν αυτοπεποίθηση και σιγουριά στον εαυτό τους. Αν θυσιάζεστε, προσφέρετε ως πρότυπο τη συμπεριφορά της θυσίας. Και τι σημαίνει αυτού του είδους η συμπεριφορά; Σημαίνει να τοποθετείτε τον εαυτό σας πιο χαμηλά απ’ τους άλλους, να μη σας αρέσει ο εαυτός σας, να ζητάτε την έγκριση των άλλων κι ένα σωρό άλλες λαθεμένες συμπεριφορές. Ενώ το να κάνετε κάτι για τους άλλους είναι καμιά φορά υπέροχο, αν αυτό γίνεται σε βάρος του εαυτού σας, τότε απλούστατα διδάσκετε στους άλλους το ίδιο είδος συμπεριφοράς που εκτρέφει την αγανάκτηση.

Από την πρώτη στιγμή της ζωής τους τα παιδιά θέλουν να κάνουν πράγματα μόνα τους. «Μπορώ να το κάνω μόνος μου!» «Κοίτα, μαμά, μπορώ να το κάνω χωρίς βοήθεια», «Τρώω μόνος μου». Συνεχώς μας δίνουν τέτοια μηνύματα και παρ’ όλο που η εξάρτηση είναι μεγάλη αυτά τα πρώτα χρόνια, συνοδεύεται από μια εμφανή παρόρμηση προς την αυτονομία, σχεδόν από την πρώτη μέρα.

Η τετράχρονη Ρωξάνη πάντα τρέχει στη μαμά και στον μπαμπά όταν χτυπήσει ή όταν χρειάζεται κάποια συναισθηματική υποστήριξη. Αρχίζει και αποκαλύπτει την ψυχή της όταν φτάσει γύρω στα δέκα. Ενώ θέλει να τη θεωρούν μεγάλο κορίτσι («Κουμπώνω μόνη μου το παλτό μου»), θέλει μαζί και την υποστήριξη ενός όλο φροντίδα γονιού («Κοίτα, μαμά, γρατσούνισα το γόνατο μου και μάτωσε»). Η εικόνα κι η αντίληψη για τον εαυτό της αναπτύσσεται μέσα από τις απόψεις των γονιών της και των άλλων σημαντικών προσώπων στη ζωή της. Τώρα η Ρωξάνη είναι δεκατεσσάρων χρονών. Έρχεται στο σπίτι κλαίγοντας γιατί καβγάδισε με το φίλο της και τρέχει να κλειστεί στο δωμάτιο της χτυπώντας την πόρτα πίσω της. Η μαμά πηγαίνει να τη βρει και ζητεί να της τα πει όλα, με το χαρακτηριστικό, όλο φροντίδα τρόπο της. Αλλά τώρα ακούει τη Ρωξάνη να της λέει σε πολύ σοβαρό τόνο: «Δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτό. Άφησέ με μόνη». Αντί η μαμά να καταλάβει πως τούτη η μικρή σκηνή αποτελεί απόδειξη ότι υπήρξε αποτελεσματική μητέρα κι ότι η μικρή Ρωξάνη, που πάντα έλεγε όλα της τα προβλήματα στη μαμά, τώρα πια τα επεξεργάζεται μόνη της (συναισθηματική ανεξαρτησία), η μαμά στενοχωριέται. Δεν είναι έτοιμη να φύγει, ν’ αφήσει τη Ρωξάνη να λειτουργήσει με το δικό της ανεξάρτητο τρόπο. Εξακολουθεί να βλέπει τη Ρωξάνη μέσα στην ίδια φωλιά όπου βρισκόταν μόλις πριν από λίγο καιρό. Αλλά, αν η μαμά επιμείνει και πιέσει τη Ρωξάνη, θα ξυπνήσει μέσα της τεράστια αγανάκτηση.

Η επιθυμία του παιδιού να φύγει από τη φωλιά είναι πολύ ισχυρή. Αλλά όταν η ιδιοκτησία κι η θυσία είναι το λάδι της οικογενειακής μηχανής, η φυσική πράξη της φυγής  μετατρέπεται σε κρίση. Η εγκατάλειψη της φωλιάς μέσα σε μια ψυχολογικά υγιή ατμόσφαιρα δεν επιτρέπει ούτε κρίσεις ούτε αναστάτωση είναι η φυσική συνέπεια μιας αποτελεσματικής ζωής. Αλλά αν η ενοχή κι ο φόβος της απογοήτευσης χρωματίζουν την εγκατάλειψη της φωλιάς, τότε θα συνεχιστούν σ’ ολόκληρη τη ζωή, και καμιά φορά ως το σημείο ο γάμος να γίνεται μάλλον μια γονεϊκή σχέση παρά μια σχέση ισότιμων ατόμων.

Ποιοι είναι λοιπόν οι γονεϊκοί σας στόχοι και πού αποσκοπεί η δημιουργία μιας αποδοτικής τωρινής σχέσης με τους ίδιους τους γονείς σας; Σίγουρα, η οικογένεια είναι μια σημαντική μονάδα μέσα στην αναπτυξιακή διαδικασία, αλλά δεν θα έπρεπε να είναι μόνιμη. Δεν θα έπρεπε να είναι φορέας ενοχής και νευρώσεων όταν τα διάφορα μέλη της κάνουν διαβήματα συναισθηματικής ανεξαρτησίας. Μπορεί να έχετε ακούσει γονείς να λένε: «Έχω το δικαίωμα να κάνω το παιδί μου αυτό που θέλω». Αλλά ποια είναι η ανταμοιβή για μια τέτοια κυριαρχική στάση; Το μίσος, η αγανάκτηση, ο θυμός και η όλο απογοήτευση ενοχή, όταν το παιδί θα μεγαλώσει. Αν εξετάσετε αποδοτικές σχέσεις γονέων-παιδιών που δεν έχουν μεταξύ τους απαιτήσεις κι υποχρεώσεις, θ’ ανακαλύψετε γονείς που μεταχειρίζονται τα παιδιά τους σαν φίλους τους. Αν ένα παιδί ρίξει τη σάλτσα στο τραπέζι, δεν θα του πουν: «Γιατί δεν προσέχεις ό,τι κάνεις; Τι αδεξιότητα είναι αυτή;» Αντί γι’ αυτό θα δείτε να συμπεριφέρονται όπως στην περίπτωση ενός φίλου που θα πάθαινε το ίδιο: «Δεν πειράζει! Μπορώ να σε βοηθήσω;» Καμιά αυθαιρεσία επειδή τα παιδιά είναι δικά τους, αλλά σεβασμός στην αξιοπρέπεια του παιδιού. Ακόμη θ’ ανακαλύψετε ότι οι αποτελεσματικοί γονείς ενισχύουν την ανεξαρτησία παρά την εξάρτηση και δεν δημιουργούν καμιά σκηνή όταν εκδηλωθεί η φυσιολογική επιθυμία του παιδιού γι’ ανεξαρτησία.

Διαφορές μεταξύ εξαρτημένων κι ανεξάρτητων οικογενειών

Στις οικογένειες που είναι δομημένες στη βάση της ανεξαρτησίας, η κίνηση ν’ αποκτήσει κανείς τη δική του ταυτότητα θεωρείται ομαλή κι όχι πρόκληση κατά του κύρους κάποιων. Δεν δίνεται έμφαση στην προσκόλληση ή την ανάγκη. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν απαιτείται από το παιδί πίστη κι υποταγή, μόνο και μόνο επειδή είναι μέλος της οικογένειας. Το αποτέλεσμα είναι τα μέλη της οικογένειας να θέλουν να είναι μαζί κι όχι να το θεωρούν υποχρέωσή τους. Υπάρχει επίσης σεβασμός για την απομόνωση του άλλου, χωρίς να ζητείται από τα μέλη να μοιράζονται τα πάντα μεταξύ τους. Σε οικογένειες όπως αυτές η γυναίκα έχει τη δική της ζωή, εκτός από το να είναι μητέρα και σύζυγος. Θα προσφέρει στα παιδιά της ένα πρότυπο αποτελεσματικής ζωής αντί να ζει για τα παιδιά της και μέσα από αυτά. Οι γονείς νιώθουν ότι η ευτυχία τους είναι καθοριστική, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει αρμονία στην οικογένεια. Έτσι οι γονείς μπορούν να βγαίνουν έξω πότε- πότε και να μη νιώθουν υποχρεωμένοι να βρίσκονται πάντα κοντά στα παιδιά τους. Η μητέρα δεν είναι σκλάβα, γιατί δεν θέλει ούτε τα παιδιά της (ιδιαίτερα τα κορίτσια) να γίνουν το ίδιο. Και δεν θέλει να ‘ναι ούτε η ίδια. Δεν νιώθει ότι πρέπει να είναι εκεί όλη την ώρα για να ικανοποιεί κάθε ανάγκη του παιδιού της. Νιώθει ότι μπορεί να εκτιμήσει τα παιδιά της και το αντίθετο, πολύ περισσότερο αν η ίδια είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος και συμβάλλει στην οικογένειά της, στην κοινότητα όπου ζει και στον πολιτισμό πάνω σε ισότιμη βάση με τους άντρες.

Σ’ αυτού του είδους την οικογένεια δεν υπάρχει ίχνος εκμετάλλευσης μέσω της ενοχής ή των απειλών για να κρατηθούν τα παιδιά εξαρτημένα κι υπεύθυνα απέναντι στους γονείς. Άλλωστε, οι γονείς είναι αρκετά απασχολημένοι με τον εαυτό τους, ώστε να κάθονται περιμένοντας τα παιδιά και τα εγγόνια τους να τους προσφέρουν ένα λόγο ύπαρξης. Αυτοί οι γονείς δεν πιστεύουν ότι μπορούν ν’ απαλλάξουν τα παιδιά τους απ’ όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσουν, επειδή αναγνωρίζουν ότι η προσπάθεια να ξεπεράσεις μια δυσκολία είναι αυτό που εξασφαλίζει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Δεν θα ήθελαν λοιπόν να στερήσουν από τα παιδιά τους μια τέτοια πολύτιμη εμπειρία.

Οι γονείς αυτοί αντιλαμβάνονται την επιθυμία των παιδιών τους ν’ αγωνιστούν μόνα τους, με τη συμπαράσταση αλλά όχι με την καθοδήγηση και την επίβλεψη ενός προστατευτικού γονιού, ως κάτι υγιές που δεν πρέπει να τους το αρνηθούν. Ο Ντέμιαν του Χέρμαν Έσσε μιλάει για τους πολυάριθμους δρόμους προς την ανεξαρτησία:

«Αργά ή γρήγορα ο καθένας από μας πρέπει να κάνει το βήμα που θα τον χωρίσει απ’ τον πατέρα του, από τους συμβούλους του – ο καθένας από μας πρέπει να έχει την εμπειρία της σκληρής μοναξιάς… Εγώ ο ίδιος δεν αποχωρίστηκα ποτέ τους γονείς μου και τον κόσμο τους, το “φωτεινό” αυτό κόσμο, με κάποιο βίαιο αγώνα, αλλά προοδευτικά και σχεδόν αδιόρατα αποξενώθηκα. Λυπήθηκα που χρειάστηκε να γίνει έτσι και μου κόστισε πολλές δυσάρεστες ώρες όταν επισκεπτόμουν το πατρικό σπίτι».

Οι επισκέψεις στο πατρικό σπίτι μπορεί να γίνουν μια τρυφερή εμπειρία, αν δείξετε σταθερότητα στον αγώνα σας για ανεξαρτησία από τους γονείς σας. Κι αν γίνετε πρότυπο περηφάνιας κι αυταξίας για τα παιδιά σας, αυτά με τη σειρά τους θ’ αφήσουν τη φωλιά χωρίς εντάσεις κι αναταραχές.

Η Ντόροθυ Κάνφιλντ Φίσερ συνοψίζει πολύ όμορφα κάτι τέτοιο στο βιβλίο της. «Η μητέρα δεν είναι το άτομο που πάνω του θ’ ακουμπήσεις, αλλά το άτομο που θα κάνει αχρείαστο ένα τέτοιο στήριγμα». Έτσι είναι. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την εγκατάλειψη της φωλιάς ως ένα φυσικό γεγονός ή να τη φορτίσετε με τραύματα που θα καταδιώκουν το παιδί και τις σχέσεις του για πάντα. Αλλά κι εσείς ήσασταν κάποτε παιδί κι αν διδαχθήκατε καλά το μάθημα της ψυχολογικής εξάρτησης, τότε όταν παντρευτήκατε, ίσως ν’ αντικαταστήσατε τη μια εξάρτηση με κάποια άλλη.

Συνηθισμένες συμπεριφορές εξάρτησης και ενίσχυσης της εξάρτησης

– Νιώθετε ανήμποροι ν’ αφήσετε την οικογενειακή φωλιά, ή όταν την εγκαταλείπετε και οι δυο πλευρές είναι πικραμένες.

– Νιώθετε υποχρεωμένοι ή εξαναγκασμένοι να επισκεφθείτε, να τηλεφωνήσετε, να συνομιλήσετε ή οτιδήποτε άλλο με κάποιους.

– Ζητάτε την άδεια του/της συζύγου για καθετί, να ξοδέψετε χρήματα, να μιλήσετε ή να πάρετε το αυτοκίνητο.

– Παραβιάζετε τα μυστικά του άλλου, ψάχνοντας για παράδειγμα τα συρτάρια και τα ημερολόγια των παιδιών σας.

– Λέτε «Δεν θα μπορούσα πότε να του πω πώς νιώθω, γιατί δεν θα του άρεσε».

– Νιώθετε κατάθλιψη και ακινητοποιείστε μετά το θάνατο του αγαπημένου προσώπου.

– Έχετε προκαθορισμένες απόψεις για το πώς πρέπει να είναι ο σύζυγος, οι γονείς, τα παιδιά.

– Νιώθετε υποχρεωμένοι να κάνετε μια συγκεκριμένη δουλειά και ποτέ δεν δοκιμάζετε αυτή που σας αρέσει.

– Νιώθετε ταραχή από τη συμπεριφορά του συζύγου, των γονιών ή του παιδιού σας, λες και αυτό που εκείνοι είναι αποτελεί τμήμα του εαυτού σας.

– Εκπαιδεύεστε σ’ όλη σας τη ζωή για μια συγκεκριμένη δουλειά ή θέση. Ποτέ δεν ξεπερνάτε το στάδιο της εκπαίδευσης για να στηριχθείτε στον εαυτό σας.

– Πληγώνεστε απ’ όσα οι άλλοι λένε, νιώθουν, σκέφτονται ή κάνουν.

– Νιώθετε ευτυχισμένοι κι επιτυχημένοι μόνο όταν ο σύντροφός σας νιώθει έτσι.

– Δέχεστε τις διαταγές κάποιου.

– Επιτρέπετε σε κάποιον άλλο να παίρνει αποφάσεις για λογαριασμό σας ή ζητάτε πάντα συμβουλές προτού αποφασίσετε κάτι.

– «Μου χρωστάς πολλά, κοίτα τι έκανα για σένα». Μια φράση που σας θυμίζει τις υποχρεώσεις σας ώστε να παραμένετε εξαρτημένοι.

– Δεν κάνετε κάτι μπροστά στους γονείς ή στους ανωτέρους, επειδή δεν θα το εγκρίνουν. Δεν καπνίζετε, δεν πίνετε, δεν βρίζετε, δεν ρουφάτε τη σούπα σας ή οτιδήποτε άλλο, επειδή ο ρόλος σας είναι ρόλος υποταγής.

– Παραιτείστε απ’ τη ζωή όταν ένα αγαπημένο πρόσωπο πεθάνει ή αρρωστήσει σοβαρά.

– Προσέχετε πώς μιλάτε σ’ έναν ανώτερο για να μη θυμώσει μαζί σας.

– Λέτε διαρκώς ψέματα σχετικά με τη συμπεριφορά σας και νιώθετε υποχρεωμένοι να διαστρεβλώνετε την αλήθεια ώστε «αυτοί» να μην εκνευριστούν.

Η ψυχολογική ανταμοιβή της εξάρτησης

Οι λόγοι που σας κρατούν προσκολλημένους σ’ αυτή την αυτομειωτική συμπεριφορά δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκοι. Πιθανόν γνωρίζετε το αντάλλαγμα της εξάρτησης, ξέρετε όμως πόσο καταστροφικό είναι; Η εξάρτηση μπορεί να φαίνεται αβλαβής, στην πραγματικότητα όμως είναι ο εχθρός κάθε ευτυχίας κι ολοκλήρωσης. Παραθέτουμε κάποια οφέλη που έχετε όταν παραμένετε σε μια κατάσταση εξάρτησης:

– Η εξάρτηση σας θέτει υπό την προστασία των άλλων και σας παρέχει προνόμια μικρού παιδιού, δηλαδή να μην είστε υπεύθυνοι για τη συμπεριφορά σας.

– Και όντας εξαρτημένοι μπορείτε να φορτώσετε τα λάθη σας στους άλλους.

– Αν εξαρτιέστε απ’ τους άλλους, δεν είστε υποχρεωμένοι να προσπαθήσετε και να διακινδυνεύσετε την αλλαγή. Είστε ασφαλείς στηριζόμενοι σ’ αυτούς που θ’ αναλάβουν την ευθύνη για σας.

-Νιώθετε καλά με τον εαυτό σας επειδή ικανοποιείτε τους άλλους. Μάθατε ότι για να είστε καλοί πρέπει ν’ αρέσετε στη μαμά και τώρα τα υποκατάστατα της μαμάς σας εκμεταλλεύονται.

– Αποφεύγετε την ενοχή όταν συμπεριφέρεστε επικυρωτικά. Είναι ευκολότερο να συμπεριφέρεστε έτσι από το να εκμηδενίσετε την ενοχή.

– Δεν χρειάζεται να κάνετε επιλογές ή να πάρετε αποφάσεις για τον εαυτό σας. Ακολουθείτε το πρότυπο των γονιών, του/της συζύγου ή του ατόμου απ’ το οποίο εξαρτιέστε. Όσο πιστεύετε ό,τι πιστεύουν και νιώθετε ό,τι νιώθουν, δεν θα χρειαστεί να κοπιάσετε για να καθορίσετε πώς θα σκεφτείτε ή πώς θα νιώσετε.

– Αφού εκχωρείτε τα πάντα στους άλλους, είναι απλούστατα πολύ πιο εύκολο να είστε οπαδοί παρά ηγέτες. Κάνετε ό,τι σας λένε κι αποφεύγετε τις φασαρίες, έστω κι αν δεν σας αρέσει που νιώθετε οπαδός. Είναι πιο απλό από το να αναλάβετε τον κίνδυνο να είστε ο εαυτός σας. Η εξάρτηση είναι απαίσια, γιατί σας υποβιβάζει από τη θέση ενός ολοκληρωμένου, ανεξάρτητου ατόμου.

Τρόποι για ν’ απαλλαγείτε από την εξάρτηση

– Διατυπώστε την προσωπική σας «διακήρυξη της ανεξαρτησίας», στην οποία θα αναφέρετε πώς θέλετε να λειτουργείτε στις σχέσεις σας, όχι εκμηδενίζοντας το συμβιβασμό, αλλά σαρώνοντας αλύπητα κάθε εκμετάλλευση.

– Συζητήστε με κάθε άτομο που νιώθετε ότι είστε ψυχολογικά εξαρτημένοι απ’ αυτό. Δηλώστε του την πρόθεση σας να λειτουργήσετε ανεξάρτητα, εξηγήστε του πώς νιώθετε όταν κάνετε κάτι απλώς από υποχρέωση. Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να ξεκινήσετε, επειδή οι άλλοι πιθανόν να μην έχουν καν συνειδητοποιήσει πώς νιώθετε όντας εξαρτημένοι.

– Βάλτε στόχο σας ν’ αντιμετωπίσετε τα κυριαρχικά άτομα στη ζωή σας. Δοκιμάστε ξαφνικά να πείτε «Όχι, δεν το θέλω αυτό» κι ελέγξτε την αντίδραση που θα προκαλέσει στο άλλο άτομο η δήλωση σας αυτή.

– Κανονίστε μια συνάντηση με τον κυρίαρχο σύντροφο σας σε μια στιγμή όπου δεν θα νιώθετε ότι απειλείστε. Στη διάρκεια αυτής της συνάντησης εξηγήστε του πως μερικές φορές νιώθετε υποταγμένοι, ότι σας εκμεταλλεύεται κι ότι επιθυμείτε να καθορίσετε έναν κώδικα που θα του επιτρέπει να καταλαβαίνει πότε αισθάνεστε έτσι, ώστε να μη θίγετε όλη την ώρα αυτό το θέμα. Ένα απλό άγγιγμα του αυτιού ή ο αντίχειρας στο στόμα θα σημαίνουν πως εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή νιώθετε υποταγμένοι.

– Τη στιγμή που νιώθετε να σας καταπιέζουν ψυχολογικά πείτε το στον άλλο κι ύστερα αντιδράστε με τον τρόπο που εσείς θέλετε.

– Θυμίστε στον εαυτό σας ότι οι γονείς, οι σύζυγοι, οι φίλοι, τ’ αφεντικά, τα παιδιά κι όλοι οι άλλοι συχνά δεν εγκρίνουν τη συμπεριφορά σας, μα ότι αυτό δεν έχει καμιά σχέση με το τι είστε εσείς. Είναι δεδομένο ότι σε κάθε σχέση θα συναντήσετε την επιτίμηση. Αν την περιμένετε, τότε δεν θα σας επηρεάσει. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορείτε να εκμηδενίσετε πολλούς απ’ τους δεσμούς εξάρτησης που σας υποδουλώνουν συναισθηματικά.

– Ακόμη κι αν εσκεμμένα αποφεύγετε τα κυριαρχικά άτομα (γονείς, σύζυγο, αφεντικά, παιδί), εξακολουθείτε να ελέγχεστε απ’ αυτούς ακόμη κι όταν απουσιάζουν, αν νιώθετε συναισθηματική ακινητοποίηση εξαιτίας τους.

– Αν νιώθετε υποχρέωση να κάνετε μια επίσκεψη, αναρωτηθείτε αν εσείς θα θέλατε να σας επισκεφτεί κάποιος μόνο και μόνο επειδή νιώθει υποχρεωμένος. Αν όχι, τότε κάντε την ίδια παραχώρηση σ’ όσους μεταχειρίζεστε κατ’ αυτό τον τρόπο και κουβεντιάστε το μαζί τους. Δηλαδή, αντιστρέψτε τη λογική και δείτε πόσο πράγματι αναξιοπρεπής είναι μια σχέση που διατηρείται από υποχρέωση.

– Αποφασίστε να βγείτε από το ρόλο της εξάρτησης κάνοντας μια εθελοντική εργασία, διαβάζοντας,” προσλαμβάνοντας μπέιμπυ-σίτερ (έστω κι αν δεν μπορείτε ν’ ανταποκριθείτε οικονομικά), βρίσκοντας μια δουλειά από την οποία μπορεί να μην αμείβεστε καλά. Γιατί; Απλούστατα θα εκτιμήσετε τον εαυτό σας πολύ περισσότερο και αυτή η ανταμοιβή είναι κατά πολύ υψηλότερη σε χρήμα και σε χρόνο.

– Φροντίστε να είστε οικονομικά ανεξάρτητοι, δίχως δεσμεύσεις και χρέη. Είστε σκλάβοι αν χρειάζεται να ζητήσετε χρήματα. Αν κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, φροντίστε να κερδίζετε δικά σας με οποιονδήποτε δημιουργικό τρόπο μπορείτε να επινοήσετε.

– Αφήστε τους να φύγουν, αν θέλουν. Φύγετε κι εσείς! Σταματήστε να δίνετε διαταγές! Σταματήστε να δέχεστε διαταγές!

– Αναγνωρίστε την επιθυμία σας για μοναχικότητα και μην αισθάνεστε υποχρεωμένοι να μοιράζεστε καθετί που νιώθετε και γνωρίζετε με κάποιον άλλο. Είστε μοναδικό και ιδιαίτερο άτομο. Αν νιώθετε ότι πρέπει να μοιράζεστε τα πάντα, τότε δεν επιλέγετε και φυσικά είστε εξαρτημένοι.

– Επιτρέψτε στο παιδί σας να έχει το δωμάτιο του. Παραχωρήστε του ένα χώρο που να μπορεί να ελέγχει και στο βαθμό που αυτό δεν είναι βλαβερό, επιτρέψτε του να αποφασίζει για την οργάνωσή του. Το στρωμένο κρεβάτι δεν αποτελεί ένδειξη καλύτερης ψυχολογικής υγείας από το ξέστρωτο, έστω κι αν σας έχουν διδάξει το αντίθετο.

– Σε μια παρέα συναναστραφείτε και με άλλους ανθρώπους, πέρα απ’ το σύντροφο σας. Μη νιώθετε υποχρεωμένοι να είστε συνεχώς μ’ αυτό το άτομο. Χωριστείτε, μα όταν η παρέα διαλυθεί ξαναενωθείτε. Θα διπλασιάσετε έτσι τις γνώσεις και τις εμπειρίες σας.

– Αν εσείς θέλετε να πάτε στον κινηματογράφο κι ο σύντροφος σας να παίξει τένις, κάντε το. Δεχθείτε μεγαλύτερα διαστήματα αποχωρισμού και τότε οι στιγμές που θα είστε μαζί θα είναι πιο ευτυχισμένες και πιο γοητευτικές.

-Ταξιδέψτε μόνος ή με φίλους και μη νιώθετε προσκολλημένοι στο σύντροφο σας. Όταν επιστρέψετε θα νιώσετε πιο έντονα κοντά στο σύζυγο σας και θα έχετε επωφεληθεί εξίσου από τις χωριστές στιγμές σας.

– Να θυμάστε πάντα ότι δεν είστε υπεύθυνοι για την ευτυχία των άλλων. Οι άλλοι κάνουν τον εαυτό τους ευτυχισμένο. Έτσι, μπορείτε αληθινά να απολαύσετε τη συντροφιά κάποιου άλλου. Μα, αν νιώθετε ότι αποστολή σας είναι να κάνετε τους άλλους ευτυχισμένους, τότε είστε ένα εξαρτημένο άτομο, που αντίστοιχα θα νιώθετε θλίψη όταν οι άλλοι δυστυχούν. Ή, ακόμη χειρότερα, θα νιώθετε πως εσείς τους κάνατε δυστυχισμένους. Είστε υπεύθυνοι μόνο για τα συναισθήματά σας και το ίδιο ισχύει για όλους τους άλλους. Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα σας εκτός από σας τους ίδιους.

– Θυμηθείτε ότι η συνήθεια δεν αποτελεί δικαιολογία για να κάνετε κάτι. Επειδή ακριβώς είστε υποταγμένοι στους άλλους, δεν επιτρέπεται να αφήνετε να συμβεί κάτι τέτοιο.

Η ουσία της αποτελεσματικής ζωής και ανατροφής των παιδιών είναι η ανεξαρτησία. Κατά τον ίδιο τρόπο, το σήμα κατατεθέν ενός πετυχημένου γάμου είναι η κατά το δυνατόν μικρότερη συγχώνευση των δύο συζύγων και μια εξαρχής συμφωνημένη αυτονομία και αυτοδυναμία. Κι ενώ μπορεί να νιώθετε πραγματικό φόβο προκειμένου να αποκολληθείτε απ’ την κατάσταση εξάρτησης, αν ρωτήσετε αυτούς από τους οποίους εξαρτιέστε συναισθηματικά, θ’ ανακαλύψετε προς μεγάλη σας έκπληξη ότι θαυμάζουν εκείνους που σκέφτονται κι ενεργούν για τον εαυτό τους. Μια ακόμη ειρωνεία. Θα εισπράξετε περισσότερο σεβασμό επειδή είστε ανεξάρτητοι, ιδιαίτερα απ’ αυτούς που προσπαθούν να σας κρατήσουν υποταγμένους.

Η οικογενειακή φωλιά είναι ένας όμορφος τόπος για ν’ αναπτυχθεί ένα παιδί, η εγκατάλειψή της όμως είναι ακόμη πιο όμορφη και έτσι είναι δυνατόν να την αντιληφθεί, τόσο αυτός που φεύγει όσο κι εκείνος που μένει.

Το Χαμόγελο του Παιδιού ζητά την βοήθεια μας

Τι είναι η Πνευματική Αφύπνιση και πώς επιτυγχάνεται

του Δημήτρη Χωματά

Ο διαλογισμός εκπαιδεύει κάποιον να εστιάσει το μυαλό του σε ενα μόνο σημείο  ωστε να αποκομίσει ενα επιθυμιτό ώφελος. Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να διαλογιστούν  αλλά θεωρούν οτι το μυαλό τους δεν μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται, να παράγει θόρυβο.

Υπάρχουν πολλά είδη διαλογισμού . Ποιό είδος όμως πρέπει να ακολουθήσει κανείς?

Το είδος διαλογισμού που ταιριάζει στήν προσωπικότητα του καθενός, αυτού που εμείς θεωρούμε σωστό για εμάς, αυτού που μπορεί να ξεπεράσει την αντίσταση του μυαλού μας, αυτού που νιώθουμε πως μπορούμε να εξασκήσουμε με ειλικρίνια.

Το να ξεπεράσουμε κάτι ,σημαίνει οτι πρέπει να πάμε βαθύτερα μεσα μας,πέρα απο τα όρια που βάζει το μυαλό μας, πέρα απο τα όρια  του αφηρημένου. Και αυτό πρέπει να γίνεται συνηδειτά για να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε το εννοιολογικό πεδίο. Ο διαλογισμός είναι κάτι που γίνεται αβίαστα, είναι μια φυσική διαδικασία που εξελίσεται ακριβώς όπως ενα παιδί μεγαλώνει φυσιολογικά μέχρι την ενηλικίωση του. Δεν είναι μια αυστηρή τακτική που απαιτεί απο το μυαλό να μένει άδειο και ήσυχο.

Ακόμα και πεντε λεπτά  εξάσκησης είναι αρκετά.Αν καθημερινά καθήσουμε άνετα με τα μάτια κλειστά και συγκεντρωθούμε στόν εαυτό μας επιτρέπουμε στο μυαλό μας να βρεί το κέντρο του στο σώμα.Με σταθερή πρακτική μπορούμε να διαλογιζόμαστε για μεγαλύτερα διαστήματα.Η επανάληψη ενός Μάντραμ βοηθά το μυαλό μας να να επικεντρωθεί σε κάτι και είναι ευκολότερο να βρεί το κέντρο του. Ο ρυθμός επανάληψης του απο ένα σημείο και πέρα δίνεται απο το ίδιο το μυαλό.Τυχαίνει κάποιες φορές να χάνουμε εντελώς το μάντραμ απο το μυαλό μας.Αυτό συμβαίνει γιατί το μυαλό βρίσκεται εκεί που είναι το επιθυμητό και δεν έχει πλεόν ανάγκη να συγκεντρωθεί κάπου, εχει καταφέρει να ξεπεράσει τις σκέψεις του.Οταν το μυαλό ξεφύγει απο αυτή την κατάσταση , παρατηρούμε οτι σταδιακά επανέρχεται η επανάληψη του μάντραμ.

Αυτός είναι ο τρόπος του σώματος να απελευθερώνει το άγχος και την κόπωση.

Οταν έχουμε την απελευθέρωση της έντασης , είναι σαν να βγαίνουμε απο το δικό μας τρόπο,ώστε ο νους να μπορεί να ξυπνήσει ήσυχα υψηλές καταστάσεις συνήδεισης η οποία είναι γνωστή ως παγκόσμια συνήδειση. Λανθάνουσες λειτουργίες του εγκεφάλου αρχίζουν να ζωντανεύουν και δίνεται στον διαλογιζόμενο η βαθειά αίσθηση ξεκούρασης. Ωστόσο αυτή η ξεκούραση δεν είναι το είδος ανάπαυσης που νιώθουμε όταν πηγαίνουμε για ύπνο.Είναι κατάσταση ευαισθητοποίησης και πνευματικού συναγερμού. Εχουμε πλήρη επίγνωση του τι συμβαίνει μέσα μας και αναπτύσουμε βαθύτερη ευαισθησία στίς επιδράσεις του διαλογισμού.

Τότε είναι η στιγμή που το μυαλό αρχίζει να σπάει τα εμπόδια της αγωνίας,κούρασης και θυμού και γινόμαστε οι άνθρωποι που πραγματικά ήταν γραφτό μας να γίνουμε.

Γινόμαστε πιο ήρεμοι, πιο λογικοί, εξυπνότεροι και υγιέστεροι. Η αλληλεπίδραση του εαυτού μας με τους άλλους αλλάζει. Τις περισσότερες φορές δεν καταλαβαίνουμε καν τις αλλαγές που συντελούνται μέσα μας λόγω της σταδιακής αλλαγής. Απελευθερώνουμε το στρές ευκολότερα, εχουμε περισσότερη ενέργεια και η χαρά γίνεται η πραγματική και ουσιαστική φύση μας

Υπάρχουν ποικίλες μορφές διαλογισμού, ώστε όλοι ανεξαρτήτως ηλικίας, φυλής η θρησκείας να μπορούν να τους εξασκήσουν. Ακόμα και τα παιδιά μπορούν να εξασκηθούν στόν διαλογισμό με το άκουσμα ενός επαναλαμβανόμενου ήχου η Μάντραμ  και να βιώσουν εκπληκτικά αποτελέσματα.

Είναι ενα δώρο που μπορούμε να δώσουμε στούς εαυτούς μας, αλλά και ο ένας πρός τον άλλον  για να δημιουργήσουμε   ‘’ την αλλαγή που θέλουμε να δούμε στόν κόσμο’’. Μαχάτμα Γκάντι.

Οταν εμείς οι ίδιοι γίνουμε πιο ειρηνικά πλάσματα, ο κόσμος θα γίνει η αντανάκλαση μας. Όταν το μυαλό γίνει πιο ήρεμο, ολα θα αποκαλυφθούν σε εμάς.

Αυτό μπορεί να θεωρηθεί μια κατάσταση πνευματικής αφύπνισης.

Αφύπνιση σημαίνει να έχουμε πλήρη γνώση της αληθινής φύσης μας και να ζούμε σύμφωνα με την παρούσα πραγματικότητα του αληθινού εαυτού.

Ο διαλογισμός είναι μόνο ενα απο τα πολλά εργαλεία  που μας δώθηκαν απο τους Δασκάλους οι οποίοι έχουν περάσει οι ίδιοι απο την διαδικασία .

Είναι ενα αληθινό δώρο να είσαι ακόμα με τον εαυτό σου και να συνειδητοποιήσεις ποιός πραγματικά είσαι

Τα δρώμενα στήν Πνύκα

 Πατήστε και δείτε το βίντεο ☀

Οι Συμπαντικοί Νόμοι

 Επιλέχθηκε απο τον Δημήτρη Χωματά

1 Ο νόμος της Θεϊκής Ενότητας.

Ο νόμος της Θείας ενότητας μας βοηθά να κατανοήσουμε ότι ζούμε σε έναν κόσμο όπου όλα είναι συνδεδεμένα με οτιδήποτε άλλο. Καθετί που κάνουμε, λέμε και πιστεύουμε  επηρεάζει τους άλλους και τον κόσμο γύρω μας …

2 Ο νόμος της δόνησης

Αυτός ο Συμπαντικός Νόμος ορίζει ότι τα πάντα στο Σύμπαν κινούνται, δονούνται και ταξιδεύουν σε κυκλικά σχέδια .Οι ίδιες αρχές της δόνησης στο φυσικό κόσμο εφαρμόζονται  στις σκέψεις, τα συναισθήματα μας, τις επιθυμίες, και τη βούληση  στον αιθερικό κόσμο.Κάθε ήχος, πράγμα , ακόμα και η σκέψη έχει τη δική του συχνότητα δόνησης της, από μόνη της μοναδική …..

3 Ο νόμος της δράσης

Ο νόμος της δράσης πρέπει να εφαρμοστεί για να μπορέσουν να εκδηλωθούν  τα πράγματα στη γη. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να συμμετέχουν σε δράσεις που υποστηρίζουν τις σκέψεις, τα όνειρα μας, τα συναισθήματα και τα λόγια …

4 Ο νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος

Αυτός ο Συμπαντικός νόμος ορίζει ότι τίποτα δεν συμβαίνει τυχαία ή έξω από τους παγκόσμιους νόμους. Κάθε δράση έχει μια αντίδραση ή συνέπεια και εμείς” καρπωνόμαστε  ότι σπείραμε” …

5 Ο νόμος της αποζημίωσης

Αυτός ο Συμπαντικός  νόμος είναι ο νόμος της αιτίας και  του αποτελέσματος που εφαρμόζεται στίς ευλογίες και την αφθονία που παρέχονται σε εμάς. Τα ορατά αποτελέσματα των πράξεων μας που μας δόθηκαν σε δώρα, χρήματα, κληρονομιές,  φιλίες και  ευλογίες …

6 Ο νόμος της έλξης

Αυτός ο Συμπαντικός νόμος  αποδεικνύει πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε τα πράγματα, γεγονότα και ανθρώπους που έρχονται στη ζωή μας. Οι σκέψεις, τα συναισθήματά μας, τα λόγια και οι ενέργειες μας παράγουν ενέργεια, η οποία, με τη σειρά της προσελκύει  ίδιες  ενέργειες. Αρνητικές ενέργειες προσελκύουν αρνητικές ενέργειες και θετικές ενέργειες προσελκύουν θετικές ενέργειες …

7 Ο Νόμος της Διαρκούς Μεταστοιχείωσης της Ενέργειας

Αυτός ο συμπαντικός  νόμος ορίζει ότι όλα τα πρόσωπα  έχουν μέσα τους τη δύναμη να αλλάξουν  τους όρους στη ζωή τους. Οι υψηλότερες δονήσεις καταναλώνουν και μετατρέπουν τις  χαμηλότερες. Έτσι, ο καθένας από εμάς μπορεί να αλλάξει τις ενέργειες στη ζωη του με την κατανόηση των συμπαντικών νόμων και την εφαρμογή των αρχών κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επηρεάσουν την αλλαγή …

8 Ο νόμος της σχετικότητας

Αυτός ο Συμπαντικός νόμος  ορίζει ότι κάθε πρόσωπο  θα λάβει μια σειρά προβλημάτων  (δοκιμασίες) με σκοπό την ενίσχυση του Φωτός μέσα του. Πρέπει να εξετάσουμε κάθε μία από αυτές τις δοκιμασίες , να είναι μια πρόκληση και να παραμείνει συνδεδεμένη  με τις καρδιές μας, όταν επιλυθεί  το πρόβλημα. Ο νόμος αυτός μας διδάσκει επίσης να συγκρίνουμε  τα προβλήματά μας με τα προβλήματα των άλλων και να βάλουμε  τα πάντα στη σωστή προοπτική τους. Δεν έχει σημασία πόσο άσχημα αντιλαμβανόμαστε  μία κατάσταση.Υπάρχει πάντα κάποιος που είναι σε χειρότερη θέση. Ολα είναι σχετικά

9 Ο νόμος της πολικότητας

Αυτός ο Συμπαντικός νόμος ορίζει ότι όλα είναι σε ένα συνεχές και έχουν  ένα αντίθετο. Μπορούμε να καταστείλουμε  και να μετατρέψουμε τις ανεπιθύμητες σκέψεις με την επικέντρωση στο αντίθετο πόλο. Είναι ο νόμος των  νοητικών δονήσεων …

10 Ο νόμος του ρυθμού

Αυτός ο Συμπαντικός νόμος ορίζει ότι τα πάντα δονούνται  και κινούνται σε ορισμένο ρυθμό. Οι ρυθμοί αυτοί εξασφαλίζουν τις εποχές, κύκλους, τα στάδια ανάπτυξης και πρότυπα.

Κάθε κύκλος αντανακλά την τάξη του σύμπαντος  Διδάσκαλοι γνωρίζουν πώς να ανυψωθούν  πάνω από τα αρνητικά σημεία ενός κύκλου με το να μην είναι ποτέ πολύ  ενθουσιασμένοι που επιτρέπει ή επιτρέποντας αρνητικά πράγματα  να διεισδύσουν στε συνείδησή τους …

11 Ο νόμος του φύλου

ΑυτήΑυτός ο συμπαντικός νόμος ορίζει ότι τα πάντα έχουν αρσενικό (γιανγκ) και θηλυκό (yin) Αυτές  οι αρχές είναι η βάση για όλη τη δημιουργία. Ενα πνευματικό άτομο  πρέπει να ισορροπήσει τις αρσενικές και θηλυκές ενέργειες μέσα τον εαυτό του, να γίνει  κυρίαρχος του εαυτού του  ώστε  να μπορέσει να γίνει  αληθινός συν-δημιουργός με τον Θεό …

Οι σκέψεις, τα συναισθήματά μας, τα λόγια και οι  ενέργειες μας  δημιουργούν τον κόσμο γύρω μας. Έχουμε τη δύναμη να δημιουργήσουμε  έναν κόσμο της ειρήνης, της αρμονίας και της αφθονίας. Για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητο να μάθουμε να ελέγχουμε  τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Η κατανόηση των Συμπαντικών νόμων θα μας βοηθήσει να το κάνουμε …

Υπάρχουν και άλλοι νόμοι που είναι πραγματικά ανθρώπινα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τους συμπαντικούς νόμους.

Αυτά είναι

Φιλανθρωπία

Συμπόνια

Θάρρος

Αφιέρωση

Πίστη

Συγχώρεση

Γενναιοδωρία

Χάρη

Τιμιότητα

Ελπίδα

Καλοσύνη

Χαρά

Ηγεσία

Υπομονή

Έπαινος

Ευθύνη

Ευγνωμοσύνη

Αγάπη του εαυτού μας

Ανιδιοτελής αγάπη.